Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Apium graveolens & Aconitum lycoctonum

fotò
fotò
Àpi-sóuvage

Apium graveolens

Apiaceae Umbelliferae

Autre noum : Àpi.

Noms en français : Ache, Céleri.

Descripcioun :
L'àpi-sóuvage que se rescontro dins li palun e li relarg bagna proche de mar (var. graveolens), èi quàsi la memo planto qu'aquesto cultivado dins nòstis ort (var. dulce). Se recounèis à si fueioun un cop divisa generalamen en sèt gros fueioun e à si brout (oumbello) sènso bratèio. Coumpara pamens emé la berlo-bastardo di proun coumuno e la berlo que trachisson dins li mémi relarg e ié sèmblon un pau (manjadisso tambèn).

Usanço :
L'àpi es uno planto bèn couneigudo au nostre e s'adoubo d'un mant un biais (crus e cue). Li grano tambèn soun un bon sabourun. Èi couneigu pèr èstre uno planto diuretico, depurativo, estoumatico e carminativo. Se saup bessai mens que proun toucado emé li man, pòu douna, au soulèu, de problèmo de pèu (foutousensibilisanto).

Port : Erbo
Taio : 0,3 à 0,8 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Idroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Apium
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae

Ordre : Apiales

Coulour de la flour : Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 2 à 3 cm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 100 m
Aparado : Noun
Mai à setèmbre

Liò : Palun sala - Sourgènt sala - Ribiero
Estànci : Mesoumediterran
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Apium graveolens L., 1753

fotò
fotò
Estranglo-loup

Aconitum lycoctonum

Ranunculaceae

Àutri noum : Tuo-loup, Toro-jauno, Fueio-de-pesou, Touàra, Acounit.

Noms en français : Aconit tue-loup, Coqueluchon jaune.

Descripcioun :
Planto renadivo proun grando qu'a de fueio bèn verdo e telado. Li flour soun d'un jaune palinèu emé un casco que resto estré à la baso (au contro de Aconitum anthora). La subsp. presentado eici, ié dison vulparia.

Usanço :
L'estranglo-loup es uno planto di proun empouisounanto. Caup d'alcalouïdo (l'acounitino) que paraliso lou cors e majamen l'alenamen, ço que douno la mort. A passa tèms se n'en servié pèr tua li loup e li rèinard e peréu, coume lou rapourto Mistral (TdF), contro li pesou (Fueio-de-pesou). Bèn dousado, a pamens d'ùni prouprieta interessanto (vèire çai-souto).

Port : Grando erbo
Taio : 0,5 à 1,2 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Aconitum
Famiho : Ranunculaceae


Ordre : Ranunculales

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 2,5 à 3 cm
Flourido : Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 1200 à 2300 m
Aparado : Noun
Remarco : fotò
Juliet à avoust

Liò : Bos fres - Prado à rousèu - Ribo d'aigo
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Aconitum lycoctonum L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
ges
ges
ges
ges
ges
C
C

Apium graveolens & Aconitum lycoctonum

R
C
ges
R
C
ges
ges
ges

Coumpara Àpi-sóuvage emé uno autro planto

fotò

Coumpara Estranglo-loup emé uno autro planto

fotò